آیین نامه تاسیس و فعالیت مراکز آموزشی تخصصی کوتاه مدت جهاد دانشگاهی
[1] مقدمه:
به استناد ماده 3 اساسنامه جهاددانشگاهی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی و با عنایت به ماده 4 آیین نامه شورای نظارت و گسترش مراکز آموزشی جهاددانشگاهی مصوب شورای علمی و ابلاغ رییس جهاددانشگاهی طی نامه شماره 5895/91/ص مورخ 20/4/91 «آئین‌نامه تأسیس و فعالیت مراکز آموزشی تخصصی کوتاه مدت»، به شرح زیر تدوین گردیده است:
فصل اول: تعاریف و اهداف
ماده 1: تعاریف:
- شورا: منظور«شورای نظارت و گسترش مراکز آموزشی جهاددانشگاهی» است که به منظور اتخاذ تصمیم درخصوص تأسیس، گسترش، نظارت و ارزیابی مراکز آموزشی جهاددانشگاهی تشکیل می شود و مسئولیت هدایت، راهبری و نظارت بر عملکرد مراکز آموزشی جهاددانشگاهی را به عهده دارد.
- واحد:منظور از «واحد» در این آیین نامه، «واحد متقاضی تأسیس مرکز آموزشی تخصصی کوتاه مدت » است که از نظر سیاست، خط مشی، امور اداری، مالی و تشکیلاتی، تابع مقررات جهاددانشگاهی است و شامل هر یک از واحدهای جهاد دانشگاهی، پژوهشگاه‌ها، پژوهشکده‌ها، سازمان‌ها، مراکز، پارک‌های علم و فناوری، شرکت‌ها، مراکز آموزش عالی، مؤسسه‌ها و مجموعه های وابسته به جهاددانشگاهی می‌باشد.
- مرکز آموزشی: منظور مرکز آموزش تخصصی و تخصصی پیشرفته کوتاه مدت است که مطابق ضوابط و مقررات مندرج در این آیین نامه، مجوز فعالیت آموزشی دریافت می نماید و مسئولیت ارایه و اجرای آموزش‌های عمومی، تخصصی و تخصصی پیشرفته کوتاه‌مدت را به عهده دارد.
- آموزش کوتاه مدت: به آن دسته از آموزش‌های تخصصی اطلاق می‌گردد که با هدف ارتقای سطح دانش نظری و عملی فراگیران به طور منسجم و در طی دوره‌های زمانی متناوب (غیر مقطع‌دار) اجرا می‌گردد.
- موافقت اصولی: موافقت اولیه با تأسیس مرکز آموزشی در واحد متقاضی
- موافقت موقت( مجوز موقت): موافقت با راه‌اندازی موقت دو ساله مرکز آموزشی و پذیرش فراگیر و اجرای دوره
- موافقت قطعی: موافقت با فعالیت دائم مرکز آموزشی
- توقف پذیرش: توقف پذیرش فراگیر جدید
- توقف فعالیت: توقف کلیه فعالیت‌های آموزشی مرکز آموزشی تا حصول شرایط ادامه فعالیت
- انحلال: لغو مجوز موقت یا قطعی مرکز آموزشی و توقف فعالیت‌های مرکز
ماده 2: اهداف تاًسیس مراکز آموزشی:
1- مشارکت در جهت گسترش، توسعه، ترویج و ارتقاء دانش، مهارت و فرهنگ جامعه
2- کمک به تربیت نیروی انسانی کارآمد و ماهر مورد نیاز بخش‌های مختلف
3- فراهم آوردن زمینه مناسب برای دسترسی آحاد جامعه به آموزش‌های تخصصی کوتاه مدت
فصل دوم: تأسیس و فعالیت مرکز آموزشی
ماده 3: تقاضای تأسیس:
1- هر یک از واحدها با تأمین شرایط مندرج در این آئین‌نامه، می توانند متقاضی تأسیس مرکز آموزشی باشند.
تبصره 1:تأسیس مرکز آموزشی در پژوهشگاه‌ها، پژوهشکده‌ها، سازمان‌ها و مؤسسه‌ها و مراکز؛ صرفاً به منظور ارائه خدمات آموزشی در زمینه‌های تخصصی و رشته‌های مرتبط، پس از اخذ تأئیدیه از معاونت‌های ذیربط در دفتر مرکزی جهاددانشگاهی، در شورا قابل بررسی می باشد.
2- تقاضاهای رسیده به معاونت آموزشی جهاددانشگاهی، براساس مفاد این آئین‌نامه و سیاست‌ها و ضوابط موجود، توسط اداره کل نظارت و گسترش مراکز آموزشی بررسی شده و در صورت داشتن شرایط، جهت تصمیم‌گیری در شورا مطرح می‌گردد.
ماده 4: شرایط تأسیس
1- توانایی تأمین مکان، تجهیزات و منابع مالی مرکز آموزشی.
2- توانایی جذب کادر علمی و اداری متناسب با ظرفیت و دوره های آموزشی، بر اساس ضوابط مربوط.
ماده 5: مراحل تأسیس
1- تأسیس مرکز آموزشی ، در سه مرحله به شرح زیر، انجام می پذیرد:
الف- موافقت اصولی
ب- موافقت موقت (مجوز موقت)
ج- موافقت قطعی (مجوز قطعی)
2- شرایط اعطای موافقت اصولی، عبارت است از:
الف- ارائه برنامه جامع توسعه حوزه آموزشی واحد در افق پنج ساله، و براساس سند چشم‌انداز جهاددانشگاهی
(لازم است در طرح جامع تأسیس مرکز آموزشی ضمن ارائه عمده‌ترین دلایل توجیهی برای فعالیت در عرصه آموزش‌های کوتاه مدت، نیازهای منطقه‌ای، پیش‌بینی زمان مناسب برای راه اندازی مرکز، پیش بینی دوره های آموزشی مورد نظر، نیروی انسانی، مدرسان، جمعیت فراگیران، برنامه های اجرایی، حمایت‌های محلی، میزان نقدینگی واحد جهت سرمایه گذاری اولیه، منابع تأمین درآمد برای اجرای طرح و سایر اطلاعات مربوط لحاظ و پرداخت هزینه‌ها و حقوق اعضاء برای دوسال، تا خودگردانی مرکز، تضمین شود.)
ب- احراز ضرورت تأسیس مرکز، توسط معاونت آموزشی.
ج- امکان ساخت یا تأمین مکان مناسب آموزشی توسط واحد متقاضی
د- امکان تأمین کلیه امکانات و تجهیزات مورد نیاز، بر اساس دستورالعمل‌های موجود
تبصره 2: در صورتی که واحد، حداکثر ظرف مدت یک سال، نسبت به راه اندازی مرکز (تبدیل موافقت اصولی به موافقت موقت) اقدام ننماید، موافقت اصولی مرکز آموزشی لغو خواهد شد.
تبصره 3: حسب مورد و شرایط خاص، معاونت آموزشی می‌تواند مهلت راه‌اندازی را برای دو دوره 6 ماهه دیگر تمدید نماید. در صورت عدم حصول شرایط لازم، شورا نسبت به لغو و ابطال موافقت اصولی مرکز اقدام می‌نماید.
3- شرایط اعطای موافقت موقت، عبارت است از:
1-3- تأمین استانداردهای آموزشی مرکز آموزشی شامل: تأمین مکان، تجهیزات آموزشی، اداری و معرفی مدیر و کادر آموزشی و اداری
تبصره 4: تامین مکان مناسب، نیروی انسانی، تجهیزات و امکانات آموزشی مطابق با دستورالعمل استانداردهای آموزشی مراکز آموزشی تخصصی کوتاه مدت جهاددانشگاهی خواهد بود.
تبصره 5: تأمین مکان به صورت استیجاری یا در اختیار، در طول دوره موافقت موقت، بلامانع است.
4- واحد موظف است حداقل 2 ماه قبل از اتمام مهلت موافقت موقت، تقاضای صدور موافقت قطعی را به شورا ارائه دهد. شورا موظف است حداکثر ظرف مدت 2 ماه نسبت به بررسی تقاضا و صدور موافقت قطعی یا اعلام دلایل عدم صدور مجوز مبادرت نماید.
5- مدت اعتبار موافقت موقت مرکز دو سال است که واحد می‌تواند حداکثر یک سال دیگر این زمان را تمدید نماید. به این ترتیب مدت اعتبار موافقت موقت حداکثر 3 سال است که ظرف این مدت واحد موظف است نسبت به تبدیل موافقت موقت به موافقت قطعی اقدام نماید.
تبصره 6: حسب مورد و شرایط خاص، شورا می‌تواند مهلت تبدیل موافقت موقت به موافقت قطعی را تمدید نماید.
6- شرایط اعطای موافقت قطعی، عبارت است از:
الف- داشتن موافقت موقت
ب- تأمین مکان ملکی مناسب برای فعالیت آموزشی طبق ضوابط مربوط
ج- امتیاز ارزشیابی سالیانه مرکز توسط معاونت آموزشی دفتر مرکزی از روند صعودی برخوردار باشد
د- خودگردانی مالی و دارا بودن تراز مالی مثبت سالانه
7- موافقت قطعی مرکز آموزشی، بر اساس تقاضای کتبی رئیس واحد و نتایج ارزیابی عملکرد مرکز آموزشی- که در چارچوب آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های مصوب، از سوی اداره کل نظارت و گسترش مراکز آموزشی صورت می‌گیرد- توسط شورا صادر می‌شود.
8- صدور موافقت (موقت یا قطعی) برای مرکز، فقط برای فضا و امکانات معرفی شده معتبر است، و با جابجایی فضا و امکانات، مجوز قبلی باطل می‌گردد. لذا انجام هر گونه جابجایی صرفاً با اعلام کتبی رئیس واحد و موافقت شورا امکان‌پذیر است.
فصل سوم: توقف و انحلال مرکز آموزشی
ماده 6: با توجه به شرایط مندرج در این آیین‌نامه، انحلال مرکز آموزشی، در سه مرحله به شرح زیر انجام خواهد شد:
الف- توقف پذیرش
ب- توقف فعالیت
ج- انحلال
تبصره 7- تعاریف مراحل فوق در ماده 1 همین آئین‌نامه ذکر شده است.
تبصره 8- باتوجه به نظارت انجام شده بر عملکرد مراکز آموزشی مطابق دستورالعمل‌ها توسط اداره کل نظارت و گسترش مراکز آموزشی، در صورت بروز شرایط توقف یا انحلال، پس از اخطار به مسئولان واحد، درخواست "توقف پذیرش" یا "توقف فعالیت" و در صورت لزوم درخواست "انحلال" مرکز جهت تصمیم‌گیری به شورا ارائه می‌گردد.
ماده 7: در هریک از موارد زیر، با تصویب شورا، فعالیت مرکز آموزشی مرکز متوقف و یا منحل می‌شود:
الف- عدم رعایت استانداردهای آموزشی، فرهنگی و سایر دستورالعمل‌های مصوب
ب- واگذاری مجوز مرکز یا دوره‌های آموزشی به غیر از مجموعه‌های جهاددانشگاهی
ج- عدم تأمین کادر علمی و اجرایی مناسب
د- عدم رعایت ضوابط مالی، اداری و عدم سرمایه‌گذاری لازم در زمینه زیر ساخت‌ها و تجهیزات آموزشی و اداری
ﻫ- رکود فعالیت آموزشی به مدت حداکثر6 ماه
و- برگزاری دوره‌های مشترک آموزشی بین واحدی بدون اخذ مجوز از معاونت آموزشی دفتر مرکزی
ز- درخواست رئیس واحد
ماده 8: در صورتی که واحد، حداقل یک ماه قبل از پایان مهلت مجوز موقت، درخواست کتبی تبدیل مجوز موقت به قطعی را به معاونت آموزشی جهاد دانشگاهی ارسال ننماید، از سوی این معاونت، پس از انقضای مجوز موقت، حکم «توقف پذیرش» صادر خواهد شد.
تبصره 9: در صورت «توقف پذیرش» (که مدت آن حداکثر 6 ماه می‌باشد)، واحد باید تا پایان دوره یا دوره های آموزشی در حال اجرا، ادامه فعالیت مرکز آموزشی را به عهده گیرد.
ماده 9: واحد متقاضی موظف است در طول مدت 6 ماه (مدت توقف پذیرش)، اقدام به تأمین شرایط ابلاغی نماید؛ در غیر این صورت، شورا نسبت به «توقف فعالیت» مرکز آموزشی، اقدام می‌نماید.
ماده 10: پس از گذشت یک سال از زمان ابلاغ «توقف فعالیت»، در صورت عدم حصول شرایط لازم و ارائه مدارک مورد نیاز برای تبدیل وضعیت، شورا نسبت به «انحلال مرکز آموزشی» اقدام می‌نماید.
تبصره 10: پس از انحلال مرکز، تقاضای جدید از سوی واحد برای تأسیس، تا 2 سال مورد بررسی قرار نخواهد گرفت.
فصل چهارم: سایر موارد
ماده 11: اداره کل نظارت و گسترش مراکز آموزشی، رونوشتی از مجوزهای صادره (موقت یا قطعی) و یا انحلال مرکز را، جهت تغییر چارت سازمانی واحدها به اداره کل بودجه، تشکیلات و روش‌ها ارسال می نماید.
ماده 12: واحدها صرفاً مجاز به تأسیس مراکز آموزشی و فعالیت آموزشی در محدوده جغرافیایی استان محل استقرار می‌باشند.
تبصره 11: در استان‌هایی که واحدهای متعددی وجود دارد، تعیین محدوده جغرافیایی فعالیت آموزشی به عهده معاونت آموزشی جهاد دانشگاهی خواهد بود.
تبصره 12: راه‌اندازی مراکز آموزشی توسط واحدها در سایر استان‌ها، پس از بررسی نیاز به فعالیت مورد نظر و کسب تأییدیه واحد استانی مربوط، از سوی معاونت آموزشی و با تصویب شورا امکان‌پذیر خواهد بود. بدیهی است در استان‌هائی که فاقد واحد جهاددانشگاهی می‌باشند، اخذ تأییدیه واحد استانی از چرخه فرایند صدور مجوز حذف خواهد شد.
تبصره 13: ارائه دوره‌های آموزشی توسط واحدها در استان‌های دیگر، پس از بررسی و نیازسنجی فعالیت آموزشی مورد نظر و کسب موافقت واحد استانی ذیربط از سوی معاونت آموزشی، با تصویب شورا امکان پذیر است.
ماده 13: مراکز آموزشی در واحدها، زیر نظر معاونت آموزشی اداره می شود. واحدها تحت هیچ شرایطی حق واگذاری مجوز مرکز، اداره مرکز و یا دوره‌های آموزشی، به صورت کلی یا جزئی به سایر اشخاص حقیقی یا حقوقی را ندارند.
ماده 14: هیچکدام از مراکز آموزشی، مجاز نیستند در هیچ نقطه‌ای از شهر، استان یا کشور، دارای شعبه باشند.
ماده 15: استانداردهای آموزشی، پیوست‌های فرهنگی و سایر ضوابط و دستورالعمل‌های اجرایی مربوط به این آئین‌نامه،
در شورا تصویب خواهد شد.
ماده 16: هر گونه فعالیت آموزشی در عرصه آموزش‌های تخصصی کوتاه مدت، توسط واحدها، صرفاً با اخذ مجوز از شورا یا معاونت آموزشی جهاددانشگاهی امکان پذیر است و اقدام به برگزاری دوره‌های آموزشی بدون اخذ مجوزهای مربوط، غیر قانونی است و متخلفان در ابعاد فرهنگی، اداری و مالی جهاددانشگاهی و در چهارچوب مقررات، به مراجع ذیصلاح معرفی خواهند شد.
ماده 17: واحدهایی که پیش از ابلاغ این آیین‌نامه دارای مرکز آموزشی فعال می‌باشند، موظفند حداکثر در مدت 1 سال پس از ابلاغ این آیین نامه، نسبت به تطبیق وضعیت مراکز خود با ضوابط و دستورالعمل جدید اقدام نمایند. در غیر اینصورت طبق تبصره شماره 8 با آنها برخورد خواهد شد.
ماده 18: هر گونه اصلاح یا تغییر در مواد این آیین‌نامه، با پیشنهاد رئیس یا معاون آموزشی جهاددانشگاهی یا 3/2 اعضاء شورا، با تصویب شورا امکان پذیر است.
ماده 19: این آیین‌نامه در یک مقدمه، 4 فصل مشتمل بر 19 ماده و 13 تبصره توسط معاونت آموزشی تدوین گردید و در تاریخ 14/2/1392 به تصویب شورا رسید و از تاریخ ابلاغ در کلیه واحدها، پژوهشگاه‌ها، پژوهشکده‌ها و سازمان‌ها و مراکز وابسته به جهاددانشگاهی، لازم‌الاجرا است و تمامی آیین نامه‌های مغایر با آن لغو می‌گردد.
[1]- طی شماره 92/6183/ص مورخ 22/4/1392 از سوی ریاست ابلاغ شد.